دژنکتور کلیدی است که برای قطع و وصل یک مدار یا خط استفاده می شود و همچنین در صورت وقوع اتصال، با قطع سریع قسمت آسیب دیده به کمک رله و جلوگیری از ایجاد عیب، به طور خودکار از شبکه محافظت کرده و از عملکرد آن پشتیبانی می کند. ادامه داد. بدون هیچ آسیبی کلید دژنکتور در دسته کلیدهای مدار برق قرار می گیرد و می تواند در زمان روشن بودن مصرف کننده مدار را خاموش کند. در شرایط مختلف با توجه به طراحی خود دارای مشخصات خاصی بوده و توانایی کنترل یک یا چند پارامتر خط برق را دارند. دژنکتور محدودیت زمانی ندارد و به عنوان مدارهای خارجی و قطع کننده مدار داخلی استفاده می شود. در حالت بسته در برابر عبور جریان بار یا بزرگترین جریان های اتصال کوتاه و اثرات دینامیکی و حرارتی این جریان ها در مدت زمان طولانی مقاومت قابل توجهی از خود نشان می دهند.
در حالت باز می تواند اختلاف ولتاژ بین دو کنتاکت را به خوبی تحمل کند. دو بخش اصلی دژنکتور عبارتند از محفظه قطع کننده مدار و مکانیسم عملکرد. در شرایط عادی جریان الکتریکی توسط دژنکتور کنترل می شود و در صورت بروز خطا در مدارها مدارهای دارای مشکل را از یکدیگر جدا می کند. این کلیدها عملکردی مشابه فیوز دارند، اما از فیوزهای یکبار مصرف موثرتر هستند. به گونه ای که پس از استفاده به صورت خودکار یا دستی به حالت اولیه خود باز می گردند و فرمان عملکرد آنها توسط رله داده می شود.
نحوه عملکرد دژنکتور
دژنکتور اگر جریان عادی باشد و در صورت لزوم می توانند جریان را متوقف کنند. در صورت اتصال کوتاه و اضافه بار، دژنکتور با استفاده از رله قسمت آسیب دیده را از بقیه مدار جدا می کند. اگر اضافه بار ناشی از اتصال کوتاه تا 10 برابر جریان نامی باشد، به دلیل قدرت بالای مصرف کننده، ممکن است جرقه های بیشتری در هنگام خاموش شدن ظاهر شود. دژنکتور این قابلیت را دارد که مدار تحت بار و ولتاژ را به صورت دستی با استفاده از رله میدانی یا از طریق اتاق کنترل با استفاده از مکانیزمی که سرعت و قدرت چوک را بدون آسیب رساندن به مدار و قطع کننده درگیر می کند، قطع کند.
برای قطع و وصل شدن بریکر و بازگشت به حالت آماده به کار، فنرهایی در داخل آن تعبیه شده است که هر کدام به یک شفت متحرک متصل می شوند. فنر درگیر در دژنکتور هم به صورت دستی و هم با موتور شارژ می شود و فنر آزاد کننده در دژنکتور با انرژی آزاد شده توسط فنر درگیر شارژ می شود. همچنین کنترل رهاسازی این فنرها با به کار انداختن گیره سیم پیچی انجام می شود. به سیم پیچ ها دستور داده شده است که به صورت دستی یا از راه دور روشن شوند.
منحرف کننده ها اغلب انرژی مورد نیاز برای آزاد شدن و درگیر شدن را از مکانیزم بارگذاری فنر/ فنر دریافت می کنند. یعنی انرژی مورد نیاز برای روشن و خاموش کردن کلید، انرژی ذخیره شده در فنرها است. این مکانیسم هر سه یا چهار پایانه دژنکتور را به طور همزمان باز یا بسته می کند.
مکانیزم عملکرد
این مکانیسم از طریق یک اهرم به کنتاکت متحرک متصل میشود که نقش جداکننده را ایفا میکند و انرژی لازم برای حرکت کنتاکت متحرک را از طریق همان اهرم به آن منتقل میکند. مکانیزم عملیاتی ابتدا دستورات صادر شده توسط رلههای حفاظتی یا تابلوی کنترل را دریافت میکند و سپس انرژی لازم را برای حرکت کنتاکت متحرک به آن میدهد و بدین وسیله لحظه حرکت کنتاکت متحرک را کنترل میکند تا کلید کنترل را قطع یا وصل کند.
اگر بخواهیم انرژی مورد نیاز کنتاکتها را توسط تجهیزاتی مانند موتورها تامین کنیم، بسیار ساده است. با این حال، هر زمان که رلهها به کنتاکتها دستور حرکت دادند، کنتاکتها باید حرکت کنند و چون دستگاههایی مانند موتورها دارای تاخیر زمانی برای شروع کار هستند، این امر برای سیستم مطلوب نیست.
برای رفع این مشکل و رفع این تاخیر زمانی طبیعتاً باید از قبل در انرژی سیستم مکانیزم عملیاتی صرفه جویی کنیم تا انرژی جنبشی کنتاکتها بلافاصله پس از دریافت فرمان رلهها به آنها منتقل شود. بنابراین باید این انرژی را به صورت ذخیره شده و آماده انتقال پیش بینی کنیم. به طوری که پس از دریافت فرمان از رله ها، همزمان و بدون فاصله زمانی، انرژی جنبشی کنتاکتها به آنها منتقل میشود. این ذخیره انرژی به صورت فنر شارژ شده، روغن تحت فشار یا هوای فشرده انجام میشود. هنگامی که کلید باز و بسته میشود، فنر یا روغن توسط موتور الکتریکی یا دسته دستی تحت فشار قرار میگیرد و مقداری انرژی مکانیکی در خود ذخیره میکند که پس از دریافت فرمان از رله ها، انرژی مکانیکی لازم برای کنتاکتها را به آنها منتقل میکند.
.